Thủ tước Đức Olaf Scholz cảnh báo, Berlin không nên đưa ra những quyết định vội vàng và liều lĩnh về việc hỗ trợ Ukraine trong cuộc chiến tranh với Nga, đặc biệt là liên quan đến việc cung cấp tên lửa tầm xa Taurus. Ông so sánh hành động này như “trò chơi roulette Nga”*.
Hôm thứ Bảy (30/11), Thủ tướng Scholz đã đưa ra lời cảnh báo trên trong bài phát biểu vận động tranh cử kéo dài hàng giờ. Trong bài phát biểu, vị thủ tướng Đức đương nhiệm đã chỉ trích gay gắt chính trị gia bảo thủ Friedrich Merz, lãnh đạo đảng đối lập Liên minh Dân chủ Cơ Đốc giáo (CDU) và là ứng cử viên tranh cử chức thủ tướng trong cuộc bầu cử liên bang năm tới, vì theo đuổi cách tiếp cận đầy rủi ro trong vấn đề hỗ trợ Ukraine.
Ông Merz là người ủng hộ sáng kiến cung cấp tên lửa tầm xa Taurus của Đức cho Kiev nhưng với một số điều kiện nhất định.
Hồi tháng Mười, ông Merz đã đề xuất, Đức nên đưa ra tối hậu thư yêu cầu Nga ngừng tấn công vào các mục tiêu ở Ukraine, và nếu Moskva không tuân thủ, Berlin sẽ dỡ bỏ các hạn chế về việc tầm bắn của tên lửa đối với Ukraine, và sau đó sẽ cung cấp các tên lửa tầm xa cho Kiev.
Vào thời điểm đó, ông Merz nhấn mạnh: “Ông ấy [Tổng thống Nga Vladimir Putin] phải được thông báo rằng: nếu ông ấy không ngừng việc ném bom vào dân thường ở Ukraine trong vòng 24 giờ, thì Đức phải cung cấp tên lửa Taurus [cho Ukraine] để phá hủy các tuyến đường tiếp viện mà chính quyền [Nga] đang sử dụng để gây thiệt hại cho dân thường Ukraine”.
Thủ tướng Scholz đã nhiều lần phản đối việc cung cấp tên lửa hành trình Taurus cho Kiev do lo ngại Đức sẽ bị lôi kéo vào cuộc chiến tranh giữa Nga và Ukraine, vì vậy ông đã bác bỏ ý tưởng này. Ông cảnh báo trong bài phát biểu hôm thứ Bảy (30/11): “Tất cả những gì tôi có thể nói là: Hãy cẩn thận! Chúng ta không thể chơi trò chơi roulette Nga với an ninh của Đức được”. Tuy nhiên, ông cam kết sẽ “tiếp tục kiên định và bình tĩnh sáng suốt” trong việc hỗ trợ Ukraine.
(*) Trò chơi roulette Nga (Cò quay Nga) là trò chơi mà người tham gia sử dụng một khẩu súng lục ổ quay với một viên đạn duy nhất bên trong để bắn vào đầu mình theo lượt. Người còn sống (không quay phải ổ có đạn) sẽ là người chiến thắng. Trò này gọi là cò quay Nga vì nó bắt nguồn từ Nga, do một Cựu chiến binh tên Valeriy Eschenko phát minh.
Ông Scholz lưu ý: “Khi nói đến vấn đề chiến tranh và hòa bình, bạn cần phải có một cái đầu lạnh”.
Vào giữa tháng Mười Một, Thủ tướng Scholz và Tổng thống Putin đã có cuộc điện đàm đầu tiên kể từ cuối năm 2022. Sau cuộc điện đàm, vị thủ tướng Đức “khẳng định rằng Nga sẵn sàng đàm phán với Ukraine để đạt được một nền hòa bình công bằng và lâu dài”, đồng thời ông nhấn mạnh rằng Berlin sẵn sàng hỗ trợ Kiev “miễn là cần thiết”. Về phía mình, Tổng thống Putin nhắc lại rằng cuộc chiến tranh Nga – Ukraine là “hậu quả trực tiếp của chính sách gây hấn lâu dài của NATO nhằm tạo ra một đầu cầu chống Nga trên lãnh thổ Ukraine”.
Mặc dù Đức từ lâu đã trì hoãn việc cung cấp tên lửa tầm xa cho Ukraine, nhưng một số đồng minh quan trọng khác trong NATO đã không làm như vậy. Hoa Kỳ đã cung cấp tên lửa ATACMS cho Ukraine, trong khi Anh và Pháp cung cấp tên lửa Storm Shadow/SCALP. Tháng trước, Washington đã cho phép Ukraine sử dụng tên lửa tầm xa do Mỹ sản xuất tấn công sâu vào Nga và Kiev đã thực hiện một số cuộc tấn công như vậy. Moskva cũng đã báo cáo một số cuộc tấn công của Ukraine vào lãnh thổ Nga bằng tên lửa Storm Shadow do Anh cung cấp.
Trước khi Mỹ, Anh, Pháp đồng ý cho Ukraine sử dụng tên lửa tầm xa tấn công sâu vào Nga, Tổng thống Putin đã cảnh báo rằng động thái này sẽ đồng nghĩa với việc NATO trực tiếp tham gia vào cuộc xung đột và sẽ làm thay đổi bản chất của cuộc chiến bởi vì Kiev không thể một mình vận hành các tên lửa này nếu không có dữ liệu mục tiêu từ các quốc gia phương Tây ủng hộ Ukraine.
Sau khi Ukraine tiến hành một số cuộc tấn công sâu vào Nga bằng các tên lửa tầm xa của phương Tây, Moskva đã trả đũa bằng cách thực hiện một cuộc tấn công bằng tên lửa siêu thanh tầm trung Oreshnik mới nhắm vào một cơ sở quốc phòng của Ukraine ở thành phố Dnipro (Nga gọi là Dnipropetrovsk) nằm ở phía nam Kiev.
Gia Huy